Przepisy są jednoznaczne: fotelik samochodowy, potem podstawka

Tylko połowa dzieci w wieku powyżej czterech lat jest należycie przewożona w samochodach. Tymczasem do 12. roku życia o bezpieczeństwo dziecka należy dbać w szczególny sposób.

Według badań TNS OBOP wykonanych na zlecenie Instytutu Transportu Samochodowego, rodzice najstaranniej dbają o bezpieczne przewożenie najmłodszych dzieci. 80 procent niemowlaków podróżuje w fotelikach samochodowych. Im dziecko starsze, tym dbałość rodziców słabnie. Tylko połowa dzieci, które skończyły cztery lata ma zapewnione podczas jazdy samochodem bezpieczeństwo.

15 maja 2015 roku weszły w życie nowe przepisy, dotyczące przewożenia dzieci - starszych niż trzyletnie - w samochodach osobowych. Najważniejsze zmiany to:

- brak granicy 12 lat, do której trzeba było przewozić dziecko w foteliku samochodowym. Konieczność stosowania fotelika będzie zależna wyłącznie od wzrostu dziecka - po przekroczeniu 135 cm dziecko na tylnym siedzeniu będzie mogło być przewożone pod warunkiem prawidłowego zapięcia w pasy bezpieczeństwa (przed zmianą każde dziecko w wieku do 12 lat, nieprzekraczające 150 cm wzrostu, należało przewozić w foteliku samochodowym),

- możliwość przewożenia dziecka w wieku co najmniej 3 lat w pasach bezpieczeństwa na tylnym siedzeniu (bez fotelika), jeśli w pojeździe podróżuje dwoje innych dzieci w fotelikach i w samochodzie nie można zainstalować trzeciego fotelika. Eksperci krytykowali tą zmianę, argumentując, że każde dziecko powinno mieć zapewnione takie samo bezpieczeństwo,

- zakaz przewożenia dzieci pojazdami niewyposażonymi w pasy bezpieczeństwa,

- zakaz przewożenia dzieci poniżej 150 cm wzrostu na przednim siedzeniu bez fotelika.

Eksperci od bezpieczeństwa ruchu drogowego radzą jednak rodzicom, by nie kierowali się wyłącznie przepisami i nadal korzystali z urządzeń zwiększających bezpieczeństwo dziecka - w przypadku dzieci młodszych i drobniejszych z fotelika, w przypadku starszych i zbliżających się do granicy wzrostu - z podstawki. Warto przy tym pamiętać, że ważniejszym parametrem jest wzrost niż wiek.

Fotelik ani podstawka nie są też wymagane w taxi, karetce i radiowozie.

Niezależnie od tego, czy dziecko siedzi w foteliku, czy na podstawce, jego głowa nie może wystawać ponad zagłówek, bo w razie wypadku dziecko może mieć złamane kręgi szyjne o krawędź zagłówka. Górny pas musi przechodzić jak u dorosłego – przez klatkę piersiową, a nie przez szyję, bo w razie uderzenia pas udusi dziecko. Po posadzeniu dziecka zawsze trzeba pamiętać o naciągnięciu pasów, aby fotelik nie bujał się, lecz był solidnie osadzony.

Podstawka

Dla większych dzieci (powyżej 25 kg) warto kupić podstawkę. Nadaje się z reguły do wykorzystania dla dzieci ważących do 36 kg, a jej zaletą jest ochrona brzucha dziecka. Kości miednicy nawet starszych dzieci nie mają przednich górnych kolców biodrowych, przez co w razie wypadku pas łatwo zsuwa się z miednicy, powodując obrażenia brzucha. Takim obrażeniom podlega w razie wypadku samochodowego co czwarte dziecko w wieku od 4 do 10 lat. W czasie zderzenia z prędkością 64 km/h niezabezpieczony niczym pas naciska na trzewia z siłą 1,5 kN (ok. 150 kg). Fotelik zwykły redukuje ją do 1,2 kN, zaś foteliki z integralnymi ogranicznikami (w kształcie rogów, pod którymi przechodzi dolny odcinek pasa) do 0,5 kN.

Za granicą dziecko na tylnej kanapie

Przepis o przewożeniu dzieci w fotelikach dotyczy samochodów z pasami bezpieczeństwa. Pasy przednich siedzeń są obowiązkowe w autach o pojemności powyżej 1,4 l od 30 czerwca 1971 roku, w samochodach z silnikami od 1,0 do 1,4 l od 31 grudnia 1971 roku, w pozostałych od 30 czerwca 1972 roku. Na siedzeniach pozostałych pasy są obowiązkowe w samochodach rejestrowanych po raz pierwszy po 30 czerwca 1993 roku.

W Austrii, Bułgarii, Czechach, Estonii, Francji, Grecji, Holandii, Niemczech, Litwie, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Turcji i we Włoszech dzieci do 12 lat muszą być przewożone na tylnej kanapie.

I jeszcze jedno: warto też sprawdzić, jaką zabawkę dziecko zabiera na drogę. Nie powinna mieć ostrych krawędzi i nie może być ciężka, aby nie skaleczyło się nią w razie nagłego hamowania.